تعریف جرحه یا زخم؛
عبارت ازپاره گی غیر عادی جلد بوده که سبب خونریزی می شود و یا جرحه عبارت ازهر گونه صدمه یا ضربه به انساج نرم می باشد.
نسج نرم عبارت ازجلد، عضلات، اوعیه و عصاب می باشد.
تعریف پانسمان:عبارت از پوشیش محافظوی است که بالای جرحه گذاشته شده و تا از ملوثیت جرحه جلوگیری نموده و محیط را محافظه می کند.
انواع پانسمان:
- پانسمان پاک (اسپتیک):
موارید استفاده؛ در جرحات عملیات اجرا می گردد که اولا جرحه پاک و خشک گردیده و با چند پارچه گاز معقم و بنداژ تثبیت می کنم.
- پانسمان گرم و مرطوب:
در این شکل از پانسمان گاز پد را در آب گرم مخطوس نموده و بالایی جرحه می گذاریم، این عملیه بعد از 15 الی 30 دقیقه بعد تکرار می شود.
- پانسمان با الکول گرم: گاز پد را در الکول گرم مخطوس گردید و بالای جرحه قرار داده می شود این عملیه هر 6 ساعت بعد تکرار می شود.
- پانسمان با گاز واسلین دار: با پنس معقم از قوطی گرفته و بالایی جرحه قرار دهید، بعدچند پارچه گاز معقم دیگر را بالایی آن گذاشته و بنداژ نمائید.
اهداف:
- محافظه کردن زخم از آلودگی.
- بر طرف کردن کوک یا خیاطه.
- کشیدن وبرطرف کردن درن ها .پیب گذاشتن در زخم برای برطرف کردن قی وچرک .
- جهت پاک کردن جرحه درزخم از افرازات تطبیق ادویه لازم درناحیه.
- جهت پاک کردن جرحه از انتانات، میکروب ها.
سامان آلات مورد ضرورت؛
الف- محلول های انتی سبتیک یا ضد عفونی مانند دیتول 10 فیصد، سیروم فزیولوژیک، الکول، گاز استریل شده، گاز واسلین دار، بنداژ، پلاستر،تروی، سیت پانسمان، میز برای سیار پانسمان.
طرز اجرایی عملیه:
- اخذ اجازه و توضیح پروسجر برای مریض
- شستن دست ها و پوشیدن لباس معقم، کلاه، ماسک و چپن.
- پوشیدن دستکش معقم.
- پارچه های گاز را با مواد انتی سبتیک آلوده می کنیم و ناحیه جرحه را از مرکز به محیط پاک می نمایم و دو باره با گاز خشک، ساحه را پاک می کنیم؛ البته در زخم های پاک پرسچر از مرگز به محیط انجام می دهیم
ولی در زخم های ناپاک پروسچر پاک کاری طوری انجام می دهیم که زخم را از محیط به مرگز پاک می کنیم تا باعث انتشار انتان نشویم.
- با گذاشتن چند پارچه گاز معقم ساحه را با بنداژ و پلاستربسته می کنیم.